Asertywność? Ależ tak!

Asertywność to nie żadna magia, czy cecha osobowości, z którą rodzą się tylko wybrańcy. To styl komunikacji, który można wyćwiczyć. Charakteryzuje go bezpośrednie wyrażanie emocji oraz zachowania, które nie naruszają psychologicznych granic innych ludzi. Nie są agresywne, ale równocześnie dotyczą obrony własnych praw w sytuacjach społecznych.

Co ważne, oprócz asertywnej komunikacji, istnieją jeszcze trzy inne style, które warto poznać, zanim skupimy się na tym najbardziej konstruktywnym.

Styl bierny

„Kolejny weekend w pracy? No dobrze, i tak nie miałam żadnych planów”.
„Nie przyjdziesz? Jestem już w restauracji, ale rozumiem, że coś Ci wypadło”.

Jeśli podobnie reagujesz w tego typu sytuacjach, to może oznaczać, że stosujesz styl bierny. Charakteryzuje się on:

• unikaniem bezpośredniej ekspresji uczuć, myśli i życzeń,
• podporządkowywaniem swoich zachowań innym ludziom,
• postrzeganiem, że inni ludzie mają większe prawa,
• unikaniem konfrontacji,
• przypisywaniem nadmiernej wagi opiniom innych ludzi.

Styl agresywny

„Ty nigdy niczego nie robisz dobrze”.
„Myślisz, że jak masz takie eleganckie okularki, to potrafisz powiedzieć coś mądrego”?

To doskonałe przykłady stylu agresywnego. Osoby, które się nim posługują, często:

• wyrażają co czują, myślą i czego chcą, ale kosztem uczuć innych ludzi,
• traktują swoje potrzeby jako najważniejsze,
• poniżają innych, często poprzez sarkastyczne uwagi,
• używają kategorycznych słów typu: zawsze i nigdy.

Styl bierno-agresywny

Ten styl komunikacji wiąże się z zachowaniami agresywnymi, ale bez ryzyka konfrontacji, np: zapominaniem o obietnicach, niewywiązywanie się z zadań, „nagłymi” wypadkami, czy odwoływaniem spotkań w ostatniej chwili.
Teraz już wiemy jak się nie komunikować. Zatem warto odpowiedzieć sobie na pytanie jak powinno się to robić? Oto kilka prostych zasad:

• wyrażaj jasno co czujesz, myślisz i czego pragniesz,
• szanuj swoje prawa, zarazem biorąc pod uwagę uczucia innych ludzi,
• otwarcie odmawiaj i formułuj prośby,
• negocjuj, ale nie kosztem swoich praw i godności,
• nie przyjmuj krytyki z agresją lub postawą obronną.

Zmiana stylu komunikacji nie zawsze jest prosta, ale asertywna postawa jako jedyna pozwala budować pełnowartościowe relacje. Warto zatem trochę się postarać.